FONKSİYONEL İŞİTME KAYBI

 FONKSİYONEL İŞİTME KAYBI 

 Fonksiyonel işitme kayıpları, bilinen herhangi bir işitsel patoloji olmamasına rağmen kişinin işitme kaybı varmış gibi davranmasıdır. Bireyin bilinçli veya bilinçsiz şekilde işitme varlığına inanması veya kendisini karşı tarafa inandırmaya çalışması sonucu gelişen bir davranıştır. Fonksiyonel işitme kayıplarının bir diğer adı " Non-Organik İşitme Kaybı" dır. İşitme organlarının yapısı ve işleyişinde bir bozukluk olmadığı halde işitme kaybı varmış gibi davranan olgulara fonksiyonel işitme kaybı tanısı konur.

Non-Organik (organik kökenli olmayan) işitme kayıpları:

• Psikolojik kökenli olan

• Travmalar,kazalar ve darbeler

• Bilinçli olarak işitme kaybı varmış gibi davranan.

Psikolojik Kökenli Olan

• Bilinçsiz olarak işitme kaybı varmış gibi davrananlarda ise temel sorun psikolojik olup sıklıkla çocuk yaş grubunda görülür.

Çocuklarda fonksiyonel işitme kaybı nedenleri genellikle, dikkat çekme isteği, zayıf akran ilişkileri, yeni bir okula geçme, anne babanın boşanması, aileye yeni bir bebeğin katılması, ailede yeni bir ölüm olayının olması ilgi isteği şeklinde gözlemlenir.

• Psikolojik kökenli olan işitme kayıpları çoğunlukla aniden oluşur.

• Odyolojik değerlendirmeler ile birlikte psikolojik değerlendirmeler de gereklidir.

Bilinçli Olarak İşitme Kaybı Varmış Gibi Davranan

Bilinçli olarak işitme kaybı varmış gibi davrananlar genellikle bu durumdan bir çıkar (maddi kazanç, malulen emeklilik, askerden muaf olmak vb.) elde etmeyi amaçlamaktadırlar.

Non-Organik işitme kayıplarında saf ses odyometri ve objektif test sonuçları arasında genellikle tutarsızlık mevcuttur.

İlk olarak hastayı teste almadan önce, hastanın davranışlarına dikkat edilmelidir.

Onu kliniğe getiren neden sorgulanmalıdır. 

Hastanın anamnez (hikaye) alınırken ki davranışlarını gözlemlemek işitme kaybının fonksiyonel olup olmadığına karar vermek açısından çok büyük önem taşır.

Genellikle bu görüşme sırasında hastanın gayet iyi bir iletişim kurduğu gözlemlenirken yapılan odyolojik değerlendirmede ileri/çok ileri derecede işitme kaybı göstermesi dikkat çeker.

Bilateral fonksiyonel işitme kayıpları daha sık görülür.

Ayrıca bu hastalar genellikle göz kontağı kurmaktan kaçınırlar.

Hastanın Test Sırasında Gözlenen Davranışları

• Test esnasında cevap verirken sık sık duraklar ve geç cevap verirler. 

• Cevaptan önce parmaklarında hafif hareketler gözlemlenir, duyar ancak basmaması gerektiğini düşündüğünden bu hareketler ortaya çıkar.

• Test sırasında sesleri duymak için abartılı bir çaba gösterirler.

• Terleme, titreme gibi kaygı ve endişeye bağlı semptomlar görülür.

• Test esnasında hastaya uyarı yapıldığında cevaplarında düzelme gözlenebilir.

• Test sırasında sürekli bir bahane üretirler.

• Yüksek şiddetteki sesten rahatsız olduğu irkilmesinden ve göz hareketlerinden de belli olduğu halde duymuyormuş gibi cevap vermeye devam ederler.

Ayrıca bazı bireylerde işitme kaybı bulunmasına rağmen çevresel faktörlerden endişe duyması, işitme cihazı kullanmak istememesi, toplumsal dışlanmadan korku ve estetik algısı yüzünden de işitme kaybı yokmuş gibi davranması bireylerde gözükebilir. Fonksiyonel işitme kayıplarını tespit etmede testi yapan kişinin (odyometrist/odyolog) deneyimli olması vakanın fonksiyonel işitme kayıplı olup olmadığının daha kolay tespit edebilmesi açısından avantaj sağlar.